Autor: Kajetan Prochyra

Materiały autora

/ ŁUKASZ GŁOWALA / AGENCJA WYBORCZA.PL

Grając wśród duchów

Kajetan Prochyra
Zawsze jeżdżę z saksofonem, jakbym jeździł z torebką albo kosmetyczką. Wyciągnąłem go z futerału na spotkaniu w synagodze i usłyszałem, że wybrzmiewa tu…
Bill Frisell podczas koncertu na Celebrate Brooklyn. Nowy Jork, 18 czerwca 2015 r. / AL PEREIRA / GETTY IMAGES

Zawsze będzie inaczej. Bill Frisell wkrótce zagra w Polsce

Kajetan Prochyra
Jego gitara od 40 lat ogrywa każdy element amerykańskiego pejzażu. Teraz do sklepów muzycznych trafiła nowa płyta Billa Frisella, a do księgarń – jego pierwsza…
Zestaw perkusyjny Milforda Gravesa, ok. 1970. / / THOR BRODRESKIFT / MATERIAŁY PRASOWE

Muzyka improwizowana ma wolność w swoim DNA

Kajetan Prochyra
Muzyka improwizowana była przez lata odgradzana od publiczności, bo to przecież jakaś „awangarda” czy „fryta” (od free jazz). Ale poszukiwanie wolności przez…
Tomasz Dąbrowski, Warszawa, 2019 r. / FILIP ĆWIK / STUDIO810 / MATERIAŁY PRASOWE

Istnienia poszczególne. Tomasz Dąbrowski gra na trąbce Stańki

Kajetan Prochyra
Choć nagrałem moją płytę na jego trąbce, słyszę, że brzmi po mojemu. Nie sztuka próbować robić kopie, ale znaleźć swoją ścieżkę i własne miejsce – mówi Tomasz…
Zbigniew Namysłowski, fot. ADAM BRZOZA/FOTONOVA /

Zmarł Zbigniew Namysłowski, legenda polskiego saksofonu

Kajetan Prochyra
W poniedziałek 7 lutego w Warszawie, w wieku 82 lat zmarł Zbigniew Namysłowski. Jego odejście zamyka rozdział historii pt. „Polish Jazz”.
Piotr Bukowski, Mikołaj Trzaska, Hubert Zemler i Andrzej Stasiuk / J. ZAREMBA / F. ĆWIK / J. MAJEWSKI / C. CASLAVINIERI / MATERIAŁY PRASOWE

Wir

Kajetan Prochyra
Serce bije na trzy. Bum-bum-trzy. Bum-bum-trzy. Jeśli bije idealnie równo, to znak, że coś jest nie tak – że ciału nie starcza czasu, by odpowiedzieć. Puls,…
Barbara Kinga Majewska, śpiewaczka i kuratorka albumu „JAGD” / AGATA GRZYBOWSKA

Pokot, pokuta i żal

Kajetan Prochyra
Sygnalista wchodzi do lasu z drżącymi dłońmi. Gra JAGD – requiem dla dzikich zwierząt.
John Lurie w serialu „Malowanie z Johnem”, 2021 r. / / HBO / MATERIAŁY PRASOWE

Do szpiku kości

Kajetan Prochyra
Był już najlepiej ubranym mężczyzną świata. I najprzystojniejszym. Teraz żyje na rajskiej wyspie, nieskrępowanie zdziadziały. I maluje, maluje, maluje. Albo…
Wnętrze Rothko Chapel. 10 lipca 2020 r. / PAUL HESTER / MATERIAŁY PRASOWE

Osiem kątów ciszy

Kajetan Prochyra
Malarz odmówił przekazania swoich prac mocodawcy. Jego sztuka nie pasowała do zgrzytu sztućców w rękach elit Manhattanu.
Kadr z filmu „Symfonia Fabryki Ursus”, 2018 r. / / JAKUB WRÓBLEWSKI; KACPER CZUBAK / MATERIAŁY PRASOWE

Symfonia kickboksera

Kajetan Prochyra
Przez dziewięć miesięcy prowadził warsztaty muzyczne z grupą byłych pracowników Ursusa. Pani Stanisława dostała solówkę: uruchamia niewidzialną wytrzęsarkę.…
Pharoah Sanders podczas Summer Jazz Festival Kraków, lipiec 2018 r. / MAREK LASYK / REPORTER

Obietnica śpiewającego niedźwiedzia

Kajetan Prochyra
W środku trzeciej fali pandemii ukazała się płyta, którą krytycy obwołali arcydziełem. „Promises” to spotkanie giganta jazzu Pharoah Sandersa, producenta…
John Luther Adams na występie perkusistów wykonujących utwór „Inuksuit” na Making Music New York. Nowy Jork, czerwiec 2011 r. / HIROYUKI ITO / GETTY IMAGES

Głęboka cisza, głęboki czas

Kajetan Prochyra
Państwo Adamsowie opuścili już Alaskę, tak bardzo się zmieniła. Mieszkają obecnie na zboczu góry na północnym krańcu pustyni Chihuahua – największej pustyni w…
Hana Umeda, wrzesień 2019 r. / KAROLINA GORZELAŃCZYK

Jestem Sada Hanasaki

Kajetan Prochyra
Hana Umeda jako pierwsza Polka i pierwsza tancerka spoza Japonii dostąpiła ceremonii przyjęcia imienia w szkole Hanasaki-ryu. Teraz może nauczać klasycznego…
Dominik Wania, Warszawa, styczeń 2015 r. / MARTA IGNATOWICZ-SOŁTYS

Tu i teraz ja

Kajetan Prochyra
Pianista Dominik Wania jest pierwszym polskim artystą, który nagrał solową płytę dla prestiżowego wydawnictwa ECM.
Jason Moran na Festiwalu Jazzowym w Cheltenham, 2018 r. / ALAN JOHN AINSWORTH / BEW

Usiądź blisko

Kajetan Prochyra
Nie uśmiecha się, nie przymila do publiczności. Jazz jest dla Jasona Morana językiem, który pozostaje żywy, póki tworzy wspólnotę. Pianista wystąpi na Jazzowej…
Aga Derlak, Katowice, sierpień 2018 r. / MARCIN JANKOWSKI-DRZĘŹLA / INNE STUDIO

Gram, jak mówię

Kajetan Prochyra
Aga Derlak koncertuje w Nowym Jorku, ale mieszka dziś w Panama City. Komponuje, nagrywa, prowadzi zajęcia w szkole podstawowej, ucząc dzieci zagrożone…
Arvo Pärt / BIRGIT PÜVE / THE WASHINGTON POST / GETTY IMAGES

Dzwon jak serce

Kajetan Prochyra
„No dobra, ale gdzie tu jest muzyka?” – zapytał kiedyś kompozytora zaprzyjaźniony wykonawca, wpatrując się w partyturę. Muzyka Arvo Pärta jest w ciszy. Wkrótce…
„Requiem pour L.” w wersji scenicznej / CHRIS VAN DER BURGHT

Requiem dla nas

Kajetan Prochyra
Kompozytor, który nie pisze nut, i choreograf, który nie pokazuje tańca: duet Fabrizio Cassol i Alain Platel z fundamentów muzyki europejskiej wykuwa nowe…
/

Inwazja Brytyjska

Kajetan Prochyra
Do grania jazzu nie potrzeba amerykańskiej wizy, rzadko się jednak zdarza, by jazzowa drużyna z innego kraju niż USA zdobywała międzynarodową popularność.
/ FILIP ĆWIK / NAPO IMAGES

Pan z trąbką

Kajetan Prochyra
Tomasz Stańko w Nowym Jorku odnalazł spełnioną utopię człowieczeństwa. Tam każdy jest skądś, każdy jest inny. Klimat miasta zachęca, by demonstrować własną…
John Coltrane, ok. 1960 r. / GAI TERRELL / REDFERNS / GETTY IMAGES

Popioły i diament

Kajetan Prochyra
Właśnie opublikowany album z nieznanymi dotąd studyjnymi nagraniami kwartetu Johna Coltrane’a nazywany jest muzycznym Świętym Graalem. Świętym? A może raczej…
Członkowie orkiestry żydowskiej grającej na przyjęciu weselnym, 1933 r. / NAC

Muzyka żydowska a sprawa polska

Kajetan Prochyra
Muzycy nie interesują się już wyłącznie możliwościami, które daje żydowska skala czy ludowe melodie. Szukają żydowskich śladów bliżej i głębiej.
Mateusz Smoczyński, wrzesień 2016 r. / ZOSIA ZIJO & JACEK PIÓRO

Metamorfozy

Kajetan Prochyra
Granie solo to jak wyjście na scenę na golasa. Nie ma żadnej podpory, nie ma żadnej ściemy – mówi skrzypek Mateusz Smoczyński. Jego „Metamorphoses” właśnie…
Tigran Hamasyan, 2016 r. / MATERIAŁY WŁASNE ORGANIZATORA

Najpiękniejszy dźwięk obok ciszy (Materiał promocyjny)

Kajetan Prochyra
Oslo, Erewań, Helsinki, Santiago de Cuba... Współczesny jazz porusza się coraz częściej po szlakach nieoczywistych: po muzycznych żółtych drogach. W…
Maciej Obara, luty 2017 r. / ANITA SUCHOCKA / UNIVERSAL MUSIC POLSKA

Lunatycy

Kajetan Prochyra
Płytą „Unloved” Maciej Obara dołączył do grona artystów nagrywających dla ECM – najbardziej prestiżowego wydawnictwa muzycznego na świecie.
Okładka dodatku na Festiwal Jazz Jantar /

Wyczuwanie pulsu

Kajetan Prochyra
Gdyby szukać motta dla Festiwalu Jazz Jantar, należałoby sięgnąć po tytuł płyty Ornette’a Colemana „The Shape of Jazz to Come”.
Zespół Wójciński/Szmańda Quartet. Od lewej: Szymon Wójciński, Ksawery Wójciński, Maurycy Wójciński, Krzysztof Szmańda / MACIEJ SYPNIEWSKI

Podróż do ojczyzny jazzu

Kajetan Prochyra
Z okien Dizzy’s Jazz Club rozciąga się widok na Central Park i wieżowce Manhattanu. Przez dwa dni jazzowy standard wyznaczają tu muzycy z Polski.
John Coltrane, 1962 r. / Fot. Michael Ochs Archives / GETTY IMAGES

Płyty z przyszłości

Kajetan Prochyra
Coltrane zamiast nut położył na pulpitach muzyków tekst. Kolejne frazy odpowiadały symbolom i melodii napisanego przez niego poematu. „Dzięki Ci Boże!” było…
/ Fot. Maciej Zienkiewicz dla „TP”

Soundtrack do życia

Filip Łobodziński, Kajetan Prochyra
Filip Łobodziński: Muzyki trzeba słuchać, żeby ją usłyszeć. Inaczej ona po prostu jest, a my się z nią mijamy.
Kamasi Washington na koncercie w Nowym Jorku, 25 sierpnia 2015 r. / Fot. Grant Lamos IV / GETTY IMAGES

Kamasi Odnowiciel

Kajetan Prochyra
Nie lubię jazzu. Nie lubił go też Miles Davis. I nie lubi go Kamasi Washington – ostatni z przewodników po świecie jazzu, który właśnie przyjeżdża do Polski.
Paul Simon w Hyde Parku, Londyn, 5 lipca 2012 r. / Fot. Jim Dyson / GETTY IMAGES

Brzmienie ciszy

Kajetan Prochyra
Gopichand. Brzdęk tego jednostrunowego, indyjskiego instrumentu rozpoczyna najnowszą, znakomitą płytę Paula Simona „Stranger to Stranger”. Najnowszą i ostatnią…
Lin-Manuel Miranda (w środku) w musicalu „Hamilton”. The Public Theater, Nowy Jork, 2015 r. / Fot. Joan Marcus / AP / EAST NEWS

Rap ojców założycieli

Kajetan Prochyra
Alexander Hamilton był dotąd znany głównie z dziesięciodolarowego banknotu. Za sprawą musicalu stał się jednym z najważniejszych symboli Ameryki. Nowej Ameryki…

Dobro siedzi cicho

Kajetan Prochyra, David Lang
David Lang, kompozytor: Nie powinniśmy zakładać, że społeczeństwa się rozwijają.
Performance dźwiękowy „Żywioły”, Lublin, 12 maja 2016 r. / Fot. Tomasz Kulbowski

Mówią dźwięki

Kajetan Prochyra
Festiwal Tradycji i Awangardy Muzycznej KODY to przemyślane laboratorium dźwięków. Tematem przewodnim tegorocznej edycji była „Inna mowa”.
Colin Stetson / Fot. Julia Drummond / MATERIAŁY PRASOWE

Górecki według Stetsona

Kajetan Prochyra
Jeden z najciekawszych saksofonistów na świecie. Nagrał własną interpretację „Symfonii pieśni żałosnych”.
Ennio Morricone i Quentin Tarantino w Abbey Road Studios po nagraniu ścieżki dźwiękowej „Nienawistnej ósemki”, Londyn, grudzień 2015 r. / / Fot. Kevin Mazur / GETTY IMAGES

O dwóch takich, co kradną Oscary

Kajetan Prochyra
Ennio Morricone otrzymał Oscara za muzykę do "Nienawistnej ósemki" Quentina Tarantino. O najwyższe uznanie amerykańskiej Akademii rywalizował z innym nestorem…
Wynton Marsalis na festiwalu w Aspen, Colorado, czerwiec 2015 r. / Fot. Riccardo S. Savi / GETTY IMAGES

Marsalis: Mister Jazz

Kajetan Prochyra
Ma tytuły doktora honoris causa dwudziestu kilku uniwersytetów i jest wyrocznią muzyczną. Choć wielki Keith Jarrett uważa go za wyjątkowo niezdolnego.
Janusz Muniak / / fot. REPORTER

Janusz Muniak 1941-2016

Kajetan Prochyra
W niedzielę w Krakowie zmarł Janusz Muniak - jeden z najważniejszych polskich jazzmanów: saksofonista i ojciec chrzestny kilku pokoleń muzyków jazzowych.
Janis Joplin, San Francisco, 1967 r. / Fot. Michael Ochs Archives / GETTY IMAGES

Testament Janis Joplin

Kajetan Prochyra
Szalony, ochrypły głos, czasem potężny, czasem – jak intymny szept. Dzięki niemu stała się ikoną muzycznej rewolty, która odmieniła świat dźwięków.
Cassandra Wilson (2015 r.) i Billie Holiday (1943 r.) / Fot. Leon Morris / REDFERNS / GETTY IMAGES // GILLES PÉTARD COLLECTION / GETTY IMAGES

Cassandra przepowiada przeszłość

Kajetan Prochyra
Przeszło 70 lat temu młoda Billie Holiday zaśpiewała piosenkę, której nikt nie odważył się zagrać w radiu. Dziś Cassandra Wilson składa hołd jej i tamtemu…
Zbigniew Seifert (1946-1979) / Fot. Raymond Clement

Krzyk nad przepaścią

Kajetan Prochyra
Muzyka tragicznie zmarłego skrzypka Zbigniewa Seiferta wraca z nową siłą na scenę jazzową. Nie tylko w Polsce.
Saagara na scenie Sejneńskiej Spółdzielni Jazzowej. Od lewej K Raja, Wacław Zimpel, Giridhar Udupa, Bharghava Halambi. / Fot. Michał Moniuszko

Sejny w centrum kosmosu

Kajetan Prochyra
Spotkanie z indyjską tradycją muzyczną, która liczy 4 tys. lat, domaga się powrotu do własnych korzeni.
/ Fot. Joe Klamar / AFP / EAST NEWS

Amerykański sen

Kajetan Prochyra
Włodek Pawlik został pierwszym polskim jazzmanem wyróżnionym nagrodą Grammy. Na naszych oczach spełnił się jego amerykański sen.

Continuum

Kajetan Prochyra
Kubański pianista David Virelles zaprezentuje w Bielsku projekt muzyczny godny miana jazzowej płyty roku.
Sejneńska Spółdzielnia Jazzowa / Fot. Waldemar Kwiatkowski

InSejny

Kajetan Prochyra
Po ostatnim bisie w sali pojawiły się suto zastawione stoły. Muzycy, ich rodzice i przyjaciele, bawili się do nocy. Takiej energii jak w Sejnach nie ma w…
Joe McPhee na scenie warszawskiego klubu „Pardon, To Tu” / Fot. Piotr Lewandowski

To Tu!

Kajetan Prochyra
Obok pieca do focacci sklep z płytami winylowymi i księgarnia. I najgorętsza muzyczna scena w Warszawie. Teraz zagra na niej Peter Brötzmann.

Bluesowa orgia nadziei

Kajetan Prochyra
W jego muzyce chodzi o nieustanne poszukiwanie esencji, rytualnej energii bijącej ze źródeł muzyki. Tak jest, kiedy interpretuje klasyków bluesa albo Jana…
John Zorn w Hawth Centre. Crawley, Anglia, 1990 r. / Fot. Jak Kilby / ARENA IMAGES / FORUM

Koleś marzyciel

Kajetan Prochyra
Jest barwną postacią i niebanalnym kompozytorem. Nie cierpi fotoreporterów. Na warszawskich koncertach pluł na kłębiących się pod sceną fotografów, przeklinał…