Wykupienie dostępu pozwoli Ci czytać artykuły wysokiej jakości i wspierać niezależne dziennikarstwo w wymagających dla wydawców czasach. Rośnij z nami! Pełna oferta →
Jej głównym tematem jest przełożenie prawd doktrynalnych na duszpasterski konkret tak, by nie zagubić depozytu wiary, ale jednocześnie ludziom zmagającym się z trudnościami okazać miłosierne oblicze Boga. Dotyczy to m.in. dostępu do sakramentów dla osób żyjących bez ślubu, w nowych związkach po rozwodzie czy w związkach homoseksualnych.
Podobna dyskusja biskupów w czasach Jana Pawła II i Benedykta XVI nie była możliwa. Zmienił to Franciszek, wzywając do rozpoznania rzeczywistej sytuacji i szukania nowych odpowiedzi. Ma temu służyć Synod o rodzinie, zorganizowany w dwóch etapach. Pierwszy, który odbył się jesienią 2014 r., przyniósł przedsmak obecnych emocji. 4 października rozpoczyna się druga, decydująca odsłona.
TEMAT TYGODNIKA: Czego Bóg nie złączył. Papież ułatwia stwierdzanie nieważności małżeństw. Przewodnik po nowym prawie
„Wiem, że zgorszę niejednego tymi słowami, ale można się czegoś nauczyć od osób, które obiektywnie tkwią w nieuregulowanej sytuacji. Papież Franciszek chce, byśmy umieli tak patrzeć. Życie chrześcijańskie jest najpierw nie moralnością, lecz przyjaźnią, spotkaniem z osobą. Życie uczy nas doktryny bardziej, niż doktryna uczy nas życia”.
„Reforma Franciszka dąży do skrócenia czasu trwania procesu, redukując procedury. O ile dotychczas stwierdzenie nieważności małżeństwa przez sąd I instancji skutkowało automatycznym zaskarżeniem tego wyroku do sądu II instancji (aby małżeństwo Kościół uznał za nieważne, potrzebne były dwa pozytywne wyroki), od początku Roku Miłosierdzia (czyli od 8 grudnia) obowiązek apelacji przestaje istnieć”.
Dotąd za symbole dwóch stron sporu przyjmowano kard. Waltera Kaspera (uznawanego za „liberała”) i kard. Gerharda Müllera (uważanego za „konserwatystę”), ale jednym z ważnych uczestników debaty jest także kard. Christoph Schönborn. Metropolita Wiednia należy do czołówki światowych teologów, był głównym redaktorem Katechizmu Kościoła Katolickiego. Uczeń Josepha Ratzingera, później jeden z najbliższych doradców papieża Benedykta – był postrzegany raczej jako teolog konserwatywny. Jak jednak mylące mogą się okazać próby szeregowania hierarchów jako „konserwatywnych” czy „liberalnych”, świadczy publikowany na naszych łamach wywiad. Rozmówca redaktora „La Civiltà Cattolica”, ks. Antonia Spadaro, nie tylko doskonale się orientuje np., jakie problemy z przekładaniem wiary na konkret życia mają dzisiejsi młodzi („zbyt łatwo jest im wytykać hedonizm i indywidualizm”), ale także proponuje dostrzegać „elementy prawdy i uświęcenia” w nieuregulowanych związkach, analogicznie do soborowego nauczania o „ziarnach Słowa” obecnych w innych Kościołach czy religiach.
Charakterystyczne, że Franciszek sam na razie nie zabiera głosu. Najwyraźniej czeka na wykrystalizowanie się porozumienia wśród biskupów. Gdy jednak na zeszłorocznym Synodzie wezwali oni do uproszczenia procedur stwierdzania nieważności małżeństwa, papież opublikował dekret „Mitis Iudex Dominus Iesus”, wprowadzający zmiany w prawie kanonicznym. Publikowany po rozmowie z Schönbornem tekst Katarzyny Magnuszewskiej pokazuje, co reforma zmieni w sytuacji osób starających się o stwierdzenie nieważności małżeństwa.
Warto dodać, że dekret nie został przyjęty bezproblemowo. Wśród urzędników rzymskiej kurii krąży anonim oskarżający papieża, że wprowadzane przezeń zmiany obalają dogmatyczne nauczanie na temat małżeństwa. Ta próba buntu zapowiada, że bez względu na to, do jakich wniosków dojdzie październikowy Synod, w Kościele rozpoczął się gorący czas. ©℗