Artykuły na temat: rozbiory Polski

Tak egzekucję zdrajców 9 maja 1794 r. uwiecznił francuski malarz Jean-Pierre Norblin, który był wtedy w Warszawie. Obraz przedstawia moment wieszania hetmana Józefa Zabiełły. Józef Ankwicz jest już powieszony po przeciwnej stronie, pośrodku wisi hetman Piotr Ożarowski // Reprodukcja Zofia Bazak / East News

Józef Ankwicz, szef rządu I Rzeczypospolitej, nie krył się z tym, że służy Rosji. Został stracony 230 lat temu podczas powstania kościuszkowskiego

Piotr Sauter-Zawadzki
Był marszałkiem Rady Nieustającej, najwyższego wtedy organu władzy rządowo-administracyjnej, czyli – wedle dzisiejszych pojęć – premierem. Był też symbolem…
KOŁACZ KRÓLEWSKI" - ALEGORIA PIERWSZEGO ROZBIORU POLSKI, Johann Esaias (1721-1788) wg rys. Jeana Michela Moreau / Zamek Królewski w Warszawie

Pod rządami „moskiewskich liziłapków”. Jak 230 lat temu wyglądała agonia I Rzeczypospolitej – i jak doprowadziło to do wybuchu pierwszego polskiego powstania

Piotr Sauter-Zawadzki
W styczniu 1794 r. w Warszawie nie organizuje się zabaw karnawałowych. W stolicy teoretycznie niepodległego nadal państwa kwateruje olbrzymia liczba…
August III Sas na portrecie Pietro Rotariego z 1755 r. / domena publiczna / Wikipedia

„Nasz król malowany”. Jak wyglądała ostatnia koronacja na Wawelu?

Maciej Müller
W niedzielę 17 stycznia 1734 r. biskup krakowski Jan Aleksander Lipski nałożył koronę na skronie Augusta III z dynastii saskiej. Na tron wyniosły go rosyjskie…
Król polski i elektor saski August II Wettyn oraz car rosyjski Piotr I Wielki. Z wielkiej wojny północnej, którą wzniecili, Rzeczpospolita wyszła jako kraj zniewolony przez wschodniego sąsiada. / / Szwedzka Narodowa Galeria Portretów // Kunsthalle w Hamburgu // domena publiczna x2

Lekcja rozbiorów

Maciej Müller
Będzie to opowieść o tym, jak na własne życzenie przypieczętowaliśmy utratę suwerenności Rzeczypospolitej i weszliśmy na drogę prowadzącą do rozbiorów.
Włodzimierz Tetmajer, Alegoria umarłej Polski, polichromia w kaplicy Matki Boskiej Pocieszenia w katedrze w Kaliszu, 1909 r. / ALAMY / B&EW

230 lat temu Rosja i Prusy dokonały drugiego rozbioru Polski

Piotr Sauter-Zawadzki
230 lat temu Rosja i Prusy dokonały drugiego podziału Rzeczpospolitej. Po pierwszym mogła ona jeszcze egzystować, lecz drugi oznaczał jej koniec. A trzeci, dwa…
Jan Matejko, Rejtan. Upadek Polski, 1866 r., Zamek Królewski w Warszawie. / MACIEJ SZCZEPAŃCZYK / DOMENA PUBLICZNA

Jaśnie oświecony łotr

Piotr Sauter-Zawadzki
Gdy Rosja, Prusy i Austria dokonywały 250 lat temu rozbioru Rzeczypospolitej, ich głównym pomocnikiem był Adam Poniński. W jego życiu jak w lustrze odbija się…
Wręczenie Orderów Orła Białego, nadanych pośmiertnie 25 wybitnym Polakom. Zamek Królewski w Warszawie, 11 listopada 2018 r. / MATEUSZ WŁODARCZYK / FORUM

Uciec z protektoratu

Marek Nowicki
Polska nie straciła niepodległości w 1795 r., tylko znacznie wcześniej. Bez zrozumienia tego faktu jesteśmy narażeni na wieczną powtórkę z historii, o której…
Portrety zaborców w Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN / Fot. Bartosz Krupa / Eastnews

Co by było, gdyby nie rozbiory

Maciej Janowski
225 lat temu Polska zniknęła z mapy Europy. Na rocznicę II rozbioru przypominamy jeden z najświetniejszych tekstów historycznych z archiwum "TP".
Wiejskie dzieci ze szkoły ludowej na szczycie kopca Kościuszki. Malował Piotr Stachiewicz, 1902 r., olej, deska. / MUZEUM HISTORYCZNE MIASTA KRAKOWA

Kościuszko: Naczelnika życie po życiu

Franciszek Ziejka, Wojciech Pięciak
Prof. FRANCISZEK ZIEJKA, historyk literatury: Gdyby nie legenda kościuszkowska, chłopi z Galicji być może nie staliby się Polakami.